دفع آبهای سطحی در بندر بوشهر
گزارش مطالعات مرحله اول و دوم دفع آبهای سطحی خیابان گذر معاینه فنی در بندر بوشهر، تهیهشده توسط شرکت مشاور "شهرآب سازه ایرسا"، یک سند جامع و چندبخشی است که به بررسی دقیق شرایط محیطی، زمینشناسی، هیدرولوژی، طراحی سازه، تحلیل زیستمحیطی و گزینههای اجرایی برای مدیریت روانابهای شهری میپردازد. در ادامه، یک خلاصه تحلیلی از مهمترین بخشهای این گزارش ارائه میشود:
🌀 اهداف و ضرورت پروژه
- کاهش خطر سیلاب شهری در مناطق ساحلی بوشهر
- بهبود عملکرد شبکه جمعآوری آبهای سطحی
- ارتقاء بهداشت عمومی و چشمانداز شهری
- استفاده بهینه از منابع آب خاکستری و کاهش آلودگی
🌧️ شرایط اقلیمی و هیدرولوژیکی
- اقلیم گرم و مرطوب با بارشهای فصلی شدید (عمدتاً در آبان تا بهمن)
- متوسط دمای سالانه: ۲۵ درجه سانتیگراد؛ حداکثر تا ۴۲ درجه
- شاخص فصلی بودن بارشها نشاندهنده تمرکز بارندگی در چند ماه محدود
- پدیده شرجی و سطح بالای آب زیرزمینی از عوامل تشدید مانداب
🌧️ شرایط اقلیمی و هیدرولوژیکی
- اقلیم گرم و مرطوب با بارشهای فصلی شدید (عمدتاً در آبان تا بهمن)
- متوسط دمای سالانه: ۲۵ درجه سانتیگراد؛ حداکثر تا ۴۲ درجه
- شاخص فصلی بودن بارشها نشاندهنده تمرکز بارندگی در چند ماه محدود
- پدیده شرجی و سطح بالای آب زیرزمینی از عوامل تشدید مانداب
🧱 زمینشناسی و نوع خاک
- بوشهر در زون زاگرس چینخورده قرار دارد؛ با خطر لرزهخیزی متوسط
- خاکهای غالب: سولفیک، آلیویی، شور و سیلتی
- چالشها: شوری بالا، فرسایش، ظرفیت پایین نگهداری آب
- پیشنهادات: آبیاری قطرهای، اصلاح خاک با کلسیم سولفات، پوشش گیاهی
💧 راهکارهای پیشنهادی دفع آب سطحی
جدول مقایسهای گزینهها با مزایا، معایب و وضعیت پیشنهاد
| گزینه | شرح | مزایا | معایب | وضعیت |
|---|---|---|---|---|
| 1 | هدایت به خور با دریچه یکطرفه |
|
|
مناسب |
| 2 | پمپاژ سیلاب |
|
|
مردود |
| 3 | هدایت به کالورت فنی حرفهای |
|
|
مردود |
| 4 | تخلیه مستقیم به خور |
|
|
مردود |
| 5 | دریاچه مصنوعی + تخلیه با جزر و مد |
|
|
✅ گزینه برتر |
🌧️ شرایط اقلیمی و هیدرولوژیکی
- اقلیم گرم و مرطوب با بارشهای فصلی شدید (عمدتاً در آبان تا بهمن)
- متوسط دمای سالانه: ۲۵ درجه سانتیگراد؛ حداکثر تا ۴۲ درجه
- شاخص فصلی بودن بارشها نشاندهنده تمرکز بارندگی در چند ماه محدود
- پدیده شرجی و سطح بالای آب زیرزمینی از عوامل تشدید مانداب
🌱 تحلیل زیستمحیطی
- اثرات مثبت:
- بهبود کیفیت هوا و منابع آب سطحی و زیرزمینی
- تقویت پوشش گیاهی و زیستگاه جانوری
- ارتقاء بهداشت عمومی و ارزش املاک
- اثرات منفی:
- انتشار بو در مناطق جمعآوری آب خاکستری (قابل کنترل با تصفیه)
- تراز صوتی تجهیزات تصفیه (قابل کاهش با عایقسازی)
🏗️ طراحی کانال و مصالح مقاوم
- شرایط محیطی بوشهر (شوری، رطوبت، دمای بالا) باعث خوردگی بتن و فولاد
- راهکارها:
- استفاده از سیمان مقاوم به سولفات (Type V)
- فولاد گالوانیزه یا ضدزنگ
- پوششهای اپوکسی و ضدآب
- کاهش نسبت آب به سیمان برای افزایش دوام
💡 جمعبندی نهایی
مشاور گزینه شماره ۵ (ایجاد دریاچه مصنوعی با تخلیه ثقلی از طریق لوله و دریچه یکطرفه) را به عنوان گزینه برتر معرفی میکند، به دلایل زیر:
- هزینه پایینتر نسبت به سایر گزینهها
- قابلیت ذخیرهسازی سیلاب و استفاده مجدد از آب
- کاهش خطر مانداب و آلودگی
- امکان استفاده برای آبیاری فضای سبز و ارتقاء منظر شهری
